Θέμα 3 Ελλάδα

Οι σχέσεις Εκκλησίας-κράτους (θρησκευτικός εθνικισμός)

• Στην Ελλάδα, ένα από τα κύρια ζητήματα στο πλαίσιο της ασφάλειας και της προστασίας των χώρων λατρείας σχετίζεται με το διαχρονικό πρόβλημα των σχέσεων εκκλησίας-κράτους, οι βασικές διατάξεις των οποίων έχουν σήμερα ιδιαίτερη κοινωνική σημασία.
• Είναι ένα θέμα που απεικονίζει το θρησκευτικό πλαίσιο στην Ελλάδα, το οποίο εμφανίζεται στη βιβλιογραφία ως θρησκευτικός εθνικισμός, και ίσως σε ένα ευρύτερο πλαίσιο, είναι το σοβαρότερο πρόβλημα που έχει αντιμετωπίσει η Ορθόδοξη Εκκλησία από την πτώση του Βυζαντίου υπό την οθωμανική κυριαρχία τον 15ο αιώνα, γεγονός που καθιστά σχεδόν αδύνατο σήμερα να σκεφτεί κανείς την Ορθόδοξη Εκκλησία, την αποστολή και τη μαρτυρία της στον κόσμο ανεξάρτητα από την εθνικότητα και τη συγκεκριμένη εθνική ιστορία.
• Μερικές από τις πιο χαρακτηριστικές εκφράσεις αυτού του προβλήματος είναι η ταύτιση Εκκλησίας και εθνικότητας, Εκκλησίας και εθνοπολιτισμικής ταυτότητας, Εκκλησίας και εθνικής ιδεολογίας και Εκκλησίας και κράτους, όπως αναφέρθηκε στην αρχή.

Η πρόσφατη οικονομική και προσφυγική κρίση

• Η οικονομική κρίση που έπληξε την Ελλάδα από τις αρχές του 2012, σε συνδυασμό με την αύξηση των οπαδών της ακροδεξιάς και του πολιτικού κόμματος της Χρυσής Αυγής, καθώς και τα νέα πολυθρησκευτικά περιβάλλοντα που δημιουργήθηκαν ως αποτέλεσμα της άφιξης πολλών προσφυγικών κυμάτων στην Ελλάδα, δημιούργησαν ένα κλίμα στο οποίο κάθε είδους αναφορά σε ευαίσθητα πνευματικά θέματα είχε τη δυνατότητα να προκαλέσει αντιπαραθέσεις μεταξύ των πολιτικών κομμάτων.

Τα μεμονωμένα περιστατικά  επιθέσεων ενάντια σε χώρους λατρείας που έγιναν στην Ελλάδα έχουν εντυπωσιακή αύξηση τα τελευταία 5 χρόνια.

Μεταξύ 2015 και 2018 υπήρξε αύξηση  300% σε περιπτώσεις επιθέσεων εναντίων χώρων λατρείας.

Ο κύριος στόχος των επιθέσεων ήταν η Ορθόδοξη Χριστιανική Εκκλησία (ναός και χώροι λατρείας).

Κύριος τύπος επιθέσεων: Βανδαλισμοί και βεβηλώσεις, ληστείες και κλοπές.

Σχετικά με θρησκευτικές μειονότητες, οι αντισημιτικές δράσεις αυξήθηκαν κατά 81% το 2018.

Όσον αφορά τους ελληνικούς νόμους, σύμφωνα με το άρθρο 5 του Συντάγματος "Όλοι όσοι βρίσκονται στην ελληνική επικράτεια απολαμβάνουν την απόλυτη προστασία της ζωής, της τιμής και της ελευθερίας τους, χωρίς διάκριση εθνικότητας, φυλής, γλώσσας και θρησκευτικών ή πολιτικών πεποιθήσεων".

Υπάρχουν πολλοί δημόσιοι φορείς που ασχολούνται με το θέμα αυτό. Οι σημαντικότεροι αναφέρονται παρακάτω. Για περισσότερες πληροφορίες, κάντε κλικ στο όνομα του φορέα.